Polikistik over sendromu belirtileri
Polikistik, kelime olarak "çok sayıda kist" anlamına gelen ve bu durumu tarif etmek için kullanılan bir kelimedir. Over ise Latince’de yumurtalık anlamına gelen kelimedir. Polikistik Over (PCO), yumurtalıklarda çeşitli nedenlerle oluşan bir hormonal ortam dengesizliği sonucu yumurtlamanın bozulması ve yumurtalıklardan aşırı miktarlarda androjen (erkeklik hormonu) salgılanmasıdır. Dışarıdan görünen yüzü çoğu durumda yalnızca bir adet düzensizliği ve tüylenme olan PCO, olaya insülin hormonunun da katılmasıyla aslında tüm vücudu etkileyebilen bir metabolizma hastalığıdır.
Polikistik over sendromu(PCOS) yumurtlama olmaması ve buna bağlı olarak ortaya çıkan genellikle gecikmeler şeklinde adet düzensizliği, tüylenme, kilo alma, gebe kalamama veya “zor” gebe kalma ve çok çeşitli başka belirtilerle seyredebilen bir durumdur.
PCOS BELİRTİLERİ NELERDİR?
En belirgin belirtisi aşırı tüylenmedir. Özellikle yüzde sakal ,bıyık şeklinde ,boyunda göğüs uçlarında, göğüs arasında, göbek çevresi,bacak iç kısımlarında çok sıktır. Bunun nedeni de oluşan küçük kistlerin aşırı miktarda erkeklik hormonu olarak bilinen androjen salgılamalarıdır. Yine bu hormonların etkisi ile yüzde ve vücutta akne denilen sivilceler oluşur. Saç dökülmeleri başlar Bu hastalığın bir diğer belirtisi de adetlerin düzensizleşmesi ve adet gecikmeleridir. Bu kişilerde yumurtlama olmadığından,gebe kalamama sorunları da vardır. Aynı zamanda şişmanlık bu hastalığın belirgin özelliğidir.
Polikistik over sendromu çok heterojen bir sorun olduğu için belirtiler de kişiden kişiye farklılık gösterebiliyor. Yani her polikistik over hastasında adet düzensizliği ya da kıllanma görünmeyebilir. Ya da yılda iki üç kez adet gören polikistik over sendromlu hasta olabildiği gibi yılda on defa adet gören hastalar da olabilir.
PCOS TANISI NASIL KONULUR?
Ultrasonografirk görünüm: Gelişmeyen yumurtaların tespih tanesi gibi dizili görünümü, Laboratuvar Bulguları: Testesteron, İnsüllin, LH artışı gibi bulgular,
Klinik Bulgular: Kilo artışı,tüylenme,adet düzenliği gibi bulgular ile PCOS tanısı konulur.
PCOS NASIL TEDAVİ EDİLİR?
PKO mutlaka tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Kilo verilmesi tedaviye önemli katkılarda bulunur İlaçla tedavi veya cerrahi tedavi olmak üzere 2 türlü tedavi şekli vardır, İlaçla tedavi hastanın çocuk arzusuna göre değişiklik gösterir.
Hasta çocuk istemiyorsa
Öncelikle adet düzenini sağlamak gerekir. Çünkü uzun süreli adet görmeyen bu kadınlarda östrojen tek başına rahim içine etki etmeye başlar ve rahim kanseri riskini artar.
İkinci nokta, tüylenmeyi yok etmektir. Bunun için de androjen düzeylerini en iyi düşüren. doğum kontrol hapları kullanılır. Bu sayede hem adet düzeni sağlanır ve rahim kanseri riski ve tüylenme sorunu azalır. Doğum kontrol hapı kullanamayan veya kullanmak istemeyen kadınlarda rahim iç tabakasının korunmasına yönelik olarak adet düzeninin belirli aralıklarla progesteron hormonu verilmesi yoluyla sağlanması gerekir.
Üçüncü nokta ise, insülin rezistansına bağlı olarak oluşan kilo sorununu dengeye sokmaktır. Eğer hastada insülin direnci saptandıysa bu direnci azaltan ilaçların kullanılması, karbonhidrattan yoksun diyet ve egzersiz kombinasyonu en faydalı tedavi olarak gösterilir...
Hasta çocuk istiyorsa
Yapılacak olan tedavi hastanın insülin direncini düşürmek ve yumurtlamasını sağlamaktır. Polikistik overli kadınların bir kısmında haplarla yumurtlama sağlanarak çocuk sahibi olmalarına yardımcı olunabilirken. bir kısım hastada da bu haplar yeterli olmamaktadır. Bu noktada iğnelerle yumurtlatma işlemi gerçekleştirilmeye çalışılır. En fazla 6 ay ilaç veya iğne ile yumurta gelişimine rağmen gebelik olmaz ise tüp bebek tedavisine geçilebilir.
Cerrahi tedavide ise laparoskopi ile yumurtalıklara küçük delikler açarak kist sayısının azalmasına ve kısır döngünün kırılması amaçlanır..